Avukat Devrim Avcı, 'Haklarımız var' programı ile kadınların sahip olduğu hakları anlatıyor. Bu haftanın konusu ise gebe ve doğum yapan kadınların İş Kanunu'ndan kaynaklanan hakları.

İşsizlik ödeneğini tam olarak kullanmadan yeniden işsiz kalan işçi, yeni işsizlik ödeneğine hak kazanamasa bile ilk hak edişinden kullanmadığı süre kadar ödenek alabilir.

Sigorta primi gerçek ücretinden değil daha düşük bir tutardan ödenen işçi haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilir.

Hamilelik nedeniyle analık iznine ayrılan ve analık ödeneği alan kadın işçi, evlilik nedeniyle tazminatını alarak işten ayrılırsa, analık ödeneği 10 gün sonra kesilir.

Psikolojik tacize uğrayan işçi haklı fesih hakkını kullanarak işten ayrılabilir, yasal haklarını ve mobbing nedeniyle tazminat talep edebilir.

Kısmi süreli çalışmaya geçen kadın işçinin önceden belirlenmiş çalışma günleri daha sonra işveren tarafından tek taraflı olarak değiştirilemez.

Fiilen çalıştığı halde SGK primleri yatırılmayan ya da eksik yatırılan işçi, işverene başvuru, SGK’ya başvuru ya da hizmet tespit davası yoluyla primlerini yatırtabilir.

SGK Sağlık Kurulları tarafından verilen maluliyet ve çalışma gücü kayıp oranı kararlarına karşı Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kuruluna itiraz etmek mümkün.

37. hafta dolana kadar çalışabilir raporu alan hamile işçi, bu süre dolmadan önce de analık istirahatini (iznini) başlatabilir.

Hamile ve emziren işçilerin günde 7 buçuk saatten fazla çalıştırılması yasaktır. 7 buçuk saatini dolduran işçi mesaini bitirip evine gidebilir.

Analık izni ve ücretsiz izin sonrasında kadın işçinin içerideki yıllık izinlerini kullanması için işe geri başlaması, en az bir gün çalışması gibi bir koşul yok.

Analık izni sonrası kısmi süreli çalışmaya geçen kadın işçinin çalışma günleri, işçinin onayı alınmadan tek taraflı olarak değiştirilemez.

Özelde çalışan öğretmen, sözleşmesi sona erip yenilenmediğinde prim koşulunu karşılıyorsa işsizlik ödeneği alabilir. Ancak istifa eden öğretmen ödenekten yararlanamaz.

Sağlık (istirahat) raporu olan işçi, işveren tarafından işe çağrılsa bile işe gitmek zorunda değildir. İşçinin raporluyken çalışması nedeniyle işten çıkarılması İş Yasası’na aykırı olur.

Normalde haftanın 5 günü günde 9 saat çalışan kadın işçilerin hamilelik döneminde 7 buçuk saat çalışma kuralı gereği, haftanın 6. gününde de çalışmaya zorlanması işçi lehine yorum ilkesine aykırıdır.

İşyerine ulaşımın servisle sağlandığı işyerlerinde, vardiya çıkış saati nedeniyle servisten yararlanamayan işçiye yol parası ödenmesi gerekir.

Hamile ve emziren kadının iyonize radyasyon kaynaklarının bulunduğu yerlerde çalıştırılması yasaktır. İş veren işçiyi radyasyonda çalışmaya veya istifa etmeye zorlayamaz.

1 yaşından küçük çocuğu olan kadın işçi işe girdiği gün, günde 1 buçuk saat emzirme (süt) izni hakkını kullanmaya başlayabilir.

İşçinin işten ayrılması, yani iş sözleşmesini fesheden tarafın işçi olması halinde, işsizlik ödeneği ancak haklı fesih yapılarak alınabilir.

Analık izni sonrası kısmi süreli çalışmaya geçen kadın işçi, işverenin çalışma gün ve saatlerinde yapmak istediği tek taraflı keyfi değişiklikleri kabul etmek zorunda değildir.